10 Gemakkelijke Manieren Om Minder Voedsel Te Verspillen

Wie kent het niet? Een kliekje na een verblijf in de koelkast toch maar weggooien… Of een zachte peer van de fruitschaal naar de vuilnisbak promoveren, in plaats van de blender voor een smoothie.

Met voedsel gooi je ook geld, water en benzine weg, en alles wat er nodig was om dat voedsel te kweken, bewerken, bewaren, vervoeren, enz. Rottend voedsel op de vuilstort produceert bovendien methaan, een broeikasgas 30 maal sterker dan CO₂.

Ongeveer een-derde van alle voedsel wereldwijd haalt de eettafel niet: afgekeurd op vorm of kleur, beschadigd tijdens transport—of vergeten bij de consument thuis. Dit is in Nederland en België niet anders.

Wij huis-tuin-en-keukenprinse(sse)n zijn goed voor ongeveer een KWART van alle voedselverspilling wereldwijd en kunnen samen dus een groot verschil maken.

Hieronder delen we 10 tips om thuis minder voedsel te verspillen. Van beginner tot gevorderde, iedereen zal een paar eye-openers tegenkomen, en slimme acties om geld en tijd te besparen, gezonder te eten, creatiever te worden in de keuken, en net zo onafhankelijk als oma vroeger was.

1. Winkel slim: hack your mind

Maak een “shelfie”, een foto van de inhoud van je koelkast, zodat je in de winkel weet wat je in huis hebt. Zo koop je nooit meer “voor de zekerheid” te veel.

Sla niet groot in (dat leidt juist tot meer verspilling) maar ga vaker naar de winkel, als je tijd hebt. Je haalt meteen een frisse neus, koopt waar je vandaag trek in hebt, en misschien kom je wel een bekende tegen.

Ben je druk bezet, koop dan wel in bulk. Een boodschappenbriefje op basis van je eetplannen voorkomt dat je met allerhande overbodige aanbiedingen thuiskomt.

Koop die kromme komkommer of dat pak met een paar gebroken koekjes, voordat het personeel het weg moet gooien.

2. Koop van de boer, uit de buurt

Koop op de markt, bij de boer of een afhaalpunt. Daar kun je vaak precies krijgen hoeveel of hoe weinig jij nodig hebt, en vaak ook nog tips voor verschillende bereidingen zodat je minder overhoudt.

Koop van de boer via een lokale bezorgservice. Dat bespaart je tijd. Door de tussenhandel te omzeilen bespaar je geld en voorkom je een hoop weggooierij in de logistieke keten.

3. Restaurants: vraag om minder of neem mee naar huis

Als je uit ervaring weet dat een restaurant wel heel veel friet serveert bij hun schnitzel, vraag dan om minder. Als je aanbiedt de gewone prijs te betalen, willen ze meestal wel: geen kassa/IT-hassle, minder ingrediënten gebruikt en evenveel winst.

Blijft er nog over, vraag dan of ze het kunnen inpakken om mee te nemen. Misschien heb je wel “toevallig” een doosje of pot bij je.

4. Bewaren: koelkast, vriezer of niet?

Groente en fruit blijft langer goed als je op de juiste manier bewaart, grofweg zoals de supermarkt ze aanbiedt.

In het Hollandse en Belgische klimaat betekent dat: aardappelen, uien, knoflook, tomaten, komkommers, appels, peren: buiten de koelkast. Sla, zacht fruit: in de koelkast.

Je kunt bijna alles wel invriezen. Maak kleine porties, platte pakjes ontdooien sneller, en zet de invriesdatum erop.

Houd je koelkast en vriezer overzichtelijk. First In First Out: zet het nieuwste achterin, zodat het oudste voor het grijpen staat. Restjes in glazen bakjes in plaats van ondoorzichtig plastic maak je ook eerder op.

5. Wat zegt een datumlabel eigenlijk?

“Over de datum” is een van de grootste redenen om voedsel weg te gooien. Maar veel mensen weten niet precies wat de datums op hun voedsel nu eigenlijk precies betekenen…

Nederland en België hanteren allebei THT- en TGT-datums. Wat betekenen die nu precies?

THT = Tenminste Houdbaar Tot. Deze datum wordt gebruikt op lang houdbare, bewerkte producten, kortom alles in blik, fles of pak. Fabrikanten zetten die datum in de regel extra vroeg om elk risico en aansprakelijkheid uit te sluiten. Ze zijn vaak maandenlang daarna nog goed.

Dus kom je in je kast een product tegen dat over deze THT-datum is, dan kun je prima op je eigen ogen en neus vertrouwen, zoals opa en oma deden. Het Kijk-Ruik-Proef-label op 4000 producten stelt onze zintuigen weer in ere, een succes in België sinds 2018, net begonnen in Nederland in 2022.

TGT = Te Gebruiken Tot. Deze datum staat gedrukt op kort houdbare, verse producten, zoals verse sapjes, voorgesneden groente, vis en vlees. Het is raadzaam je hieraan te houden, maar een dagje extra kan geen kwaad: ruik en besluit vooral zelf.

Too Good To Go biedt Magic Boxes van overgebleven producten op te halen bij aangesloten grote winkelketens en kleine winkeltjes. Van prima voedsel bij Lidl en Carrefour tot vitamines en wellnessproducten bij Holland & Barrett.

6. Kook precies genoeg óf juist extra veel

Onthoud wat jij, je huisgenoten en gasten ongeveer eten, en stem de hoeveelheden ingrediënten daarop af. Om op safe te spelen kun je één gerecht toevoegen dat gemakkelijk te bewaren en opnieuw te verwarmen of te verwerken is.

Je kunt ook grote hoeveelheden pasta, soep of stamppot maken en die in de koelkast zetten, zodat je de rest van de week gemakkelijke, gezonde maaltijden paraat hebt, met iedere dag een ander sausje of andere salade voor de variatie. Of invriezen voor verderop in de maand.

Overgeschoten voedsel kun je prima verwerken in soepen, quiches/pies, curry’s en stoofpotjes. Sommige mensen hebben daarvoor een vaste kliekjesdag. Voel je Lekker heeft fantastische tips.

Eet meer schil en huid. Van appel tot vis tot kip: hun buitenste laagje zit boordevol vezels, vitaminen, mineralen, antioxidanten, proteïnen en gezonde vetten. Aardappelpartjes met schil uit de oven zijn lekkerder. Zalm op de huid gebakken is heerlijk, eenvoudig en in vijf minuten klaar! Van botjes met vlees eraan of afgesneden groentedelen maak je een basisbouillon voor soep waar geen potje tegenop kan…

7. Geef voedsel weg

Verras je buren, collega’s, vrienden of visite met een doosje met jouw culinaire overvloed. Uit onderzoek blijkt dat 40% van de mensen blij zou zijn met voedsel van de buren, dus aarzel niet.

Zijn er buurtruilkastjes bij jou in de buurt? Ze staan vaak langs de straat in iemands voortuin. Via die kastjes geven buren boeken, wasmiddel, voedsel in blik en nog veel meer weg aan hun buren. Afhankelijk van het kastje en het weer kun je er ook verse ingrediënten of jouw (ingevroren) gerechten in plaatsen. Het is vaak binnen een paar uur dankbaar meegenomen.

8. Gebruik voedsel voor huis en tuin, huid en haar

Laten we grootmoeders lifehacks in ere herstellen! Een te zachte avocado met wat honing is een heerlijk masker. Koffieprut met olijfolie een stimulerende body scrub. Koffieprut uitgestrooid over je gazon voorkomt dat muggen er eitjes leggen.

9. Composteer!

Je kunt groente en fruit prima composteren in je tuin of op je balkon. En het stinkt niet! Lees je even in over de do’s en dont’s en je hebt in een paar maanden je eigen, pure compost gemaakt voor je tuin of plantenbakken.

Ga je voor meer gemak: er zijn steeds meer composteermachines zo groot als een air fryer die in een paar uur je keukenafval (en soms zelfs bioplastics) drogen en vermalen tot geurloze compost of ecochips.

10. Experimenteer en word net zo onafhankelijk als je oma was

Inmaken is cool, supergezond en helemaal niet moeilijk. Witte kool + zout in pot = zuurkool. Doe er wat rode pepers, knoflook en vissaus bij en je hebt kimchi, het Koreaanse superfood.

Zouten, suikeren, drogen, fermenteren—het zijn eenvoudige technieken waarmee je voedsel(resten) lang houdbaar kunt maken. Youtube staat vol instructiefilmpjes. Maak er een gezellig middagje met vrienden van!

Waar het uiteindelijk op neerkomt, is:

Voor je iets weggooit, stel jezelf de vraag “Wat kan ik met deze zwarte banaan / slappe selderij / veel te veel radijsjes?” Als je die vraag aan Google stelt—“ingrediënt X Y Z recept”—dan krijg je een waslijst aan ideeën voorgeschoteld.

Eet smart en smakelijk!

Future-Proof Foodie Challenge

Inspiratie nodig? Doe mee met onze Future-Proof Foodie challenge samen met Ekomenu. Ga gratis aan de slag met tips van onze experts, lekkere recepten en een community met enthousiaste deelnemers.

Download de app, meld je aan en ontvang nu tijdelijk 50% korting op je eerste biologische maaltijdbox!

Volg dan deze link vanaf je mobiel om mee te doen met de challenge.