De zin en onzin van klimaatcompensatie

Door Martijn Horsman
Gepubliceerd in Klimaatverandering
26 oktober 2021
De zin en onzin van klimaatcompensatie

Klimaatcompensatie wordt steeds populairder

Elk product dat je koopt, elke kilometer die je rijdt met de auto of de trein, elke minuut dat je je huis verwarmt gaat gepaard met CO₂-uitstoot. Om klimaatverandering tegen te gaan, moeten we onze CO₂-uitstoot drastisch terugbrengen. Steeds vaker krijg je van bedrijven de vraag of je je aankoop wil compenseren zijn meer en meer websites jou de mogelijkheid bieden om zelfstandig je uitstoot te compenseren. Scone biedt ook de mogelijkheid tot CO₂-compensatie, maar wat is klimaatcompensatie eigenlijk en heeft het nut?

Wat is klimaatcompensatie?

Klimaatcompensatie betekent: de CO₂ die geproduceerd wordt, wordt elders gecompenseerd door CO₂ uit de lucht te filteren (bomen planten) of te voorkomen (windparken bouwen). Compenseren is een manier om je voetafdruk te verlagen wanneer je je eigen uitstoot (nog) niet kunt voorkomen; een niet-te-missen zakenreis bijvoorbeeld. De kost van compensatie hangt af van hoeveel uitstoot je wil compenseren,

Bezwaren tegen klimaatcompensatie

Toch kun je je afvragen of het wel klopt, dat compenseren van je CO₂-uitstoot. Moeten we niet zelf de verantwoordelijkheid nemen over onze eigen CO₂-voetafdruk in plaats van onze focus verleggen naar ergens anders op de wereld? ? De volgende bezwaren worden vaak aangedragen:

Compensatie praat fout gedrag goed

Door te compenseren kun je je schuldgevoel afkopen. Het stimuleert de gedachte: ‘het kan geen kwaad om lange vliegreizen te maken want ik compenseer mijn vliegkilometers toch’? Sterker nog, sommigen denken zelfs dat ze iets goeds doen door te vliegen; ze hebben er immers een heel aantal bomen mee geplant. Dit zogenaamde rebound effect zorgt ervoor dat je je niet bezighoudt met het verlagen van je eigen uitstoot.

Compenseren is dweilen met de kraan open

Het is natuurlijk een aardig idee, dat bomen planten als compensatie voor CO₂-uitstoot. Maar hoeveel bomen kunnen we planten op onze aardbol? Als we blijven uitstoten, lijkt compenseren op dweilen met de kraan open - tot de dweilen op zijn. ECO-reizen heeft uitgerekend dat er een éxtra bos moet worden aangeplant ter grootte van een derde van Nederland om de vliegreizen van alle Nederlanders te compenseren.

Waarom klimaatcompensatie belangrijk is

Als je dit zo leest, kun je denken dat compensatie inderdaad een slecht idee is. Waarom kiezen we er bij Scone dan toch voor om CO₂-compensatie aan te bieden?

Laten we over één ding duidelijk zijn: ook wij geloven dat je eerst moet kijken waar je je eigen CO₂-uitstoot kunt verminderen. Bovendien is je CO₂-uitstoot verminderen veel makkelijker dan je misschien denkt. Het is vaak betaalbaar en vermindert je levenscomfort niet.

Maar waar verminderen (nog) niet lukt, kun je je uitstoot compenseren. Er zijn namelijk een aantal heel goede argumenten voor CO₂-compensatie. Sterker nog: we kunnen op dit moment nog niet zonder.

1. Klimaatcompensatie maakt je uitstoot voelbaar

Sta jij stil bij de CO₂-uitstoot die een autorit of vliegreis veroorzaakt? Weet jij welk gevolg jouw eetpatroon heeft voor het klimaat? De uitstoot van CO₂ merk je niet direct, maar wanneer je compenseert, wordt het direct voelbaar. Zo krijg je inzicht in en een vergroot bewustzijn rondom je CO₂-uitstoot. En dat helpt om (goede) keuzes te maken rondom het verminderen van je uitstoot.

2. Klimaatcompensatie stimuleert verandering

Wie compenseert, wordt voortdurend geconfronteerd met zijn CO₂-uitstoot. Dit kan je helpen om je gedrag te veranderen. Mensen in de marketingwereld weten: we moeten bij herhaling dezelfde boodschap horen om deze tot ons door te laten dringen. Compensatie is een goede manier om telkens weer te merken dat je nog niet CO₂-neutraal bent.

3. Klimaatcompensatie maakt geld vrij voor de energietransitie

CO₂-uitstoot is een wereldwijd probleem. Ontwikkelingslanden gaan de komende jaren meer energie gebruiken door bevolkingsgroei en economische vooruitgang. Om te voorkomen dat daar de uitstoot toeneemt en de uitstoot in ontwikkelde landen afneemt, is een energietransitie nodig: het vervangen van vervuilende energie door duurzame energie. Dit is een kostbare operatie. Door CO₂ te compenseren, maak jij als consument het noodzakelijke geld vrij voor deze transitie.

4. Klimaatcompensatie heeft daadwerkelijke impact

Compensatie is effectief, want het vermindert de hoeveelheid CO₂ in de atmosfeer. Door onze CO₂-producerende vliegreis te compenseren, dragen we bij aan minder open houtvuur ergens in Rwanda. Dat is geen ver-van-ons-bed-show, maar precies wat bij het verdrag van Parijs is afgesproken: rijke landen en hun inwoners hebben een verantwoordelijkheid richting andere landen. Wat niet wegneemt dat je de volgende keer beter de trein kunt nemen dan het vliegtuig, als dat kan. Want wat je niet uitstoot, hoef je ook niet te compenseren.

Conclusie: verminder én compenseer

Compenseren is effectief, maar niet effectief genoeg. We moeten onze eigen CO₂-uitstoot ook echt moeten verminderen. Toch heeft compenseren wel degelijk nut: het maakt je uitstoot voelbaar; zet aan tot verandering; maakt geld vrij voor de energietransitie; en heeft een directe, positieve impact op de hoeveelheid CO₂ in onze atmosfeer. Het is dus echt nuttig om de CO₂-uitstoot die je (nog) niet kunt verminderen, te compenseren.

Overtuigd van nut en noodzaak van klimaatcompensatie? Bij Scone kun je je uitstoot berekenen en heel eenvoudig compenseren. Op deze manier kun je vandaag al CO₂-neutraal leven en koop je tijd om je eigen uitstoot stapsgewijs naar nul te brengen.


Delen

Vorig artikel
7 meetbare duurzaamheidsinitiatieven voor medewerkers die jullie uitstoot verminderen en inzichten opleveren voor CSRD
Martijn Horsman

Martijn Horsman

Schrijver & Redacteur

Inhoudsopgave

1
Klimaatcompensatie wordt steeds populairder
2
Wat is klimaatcompensatie?
3
Bezwaren tegen klimaatcompensatie
4
Waarom klimaatcompensatie belangrijk is
5
Conclusie: verminder én compenseer

Gerelateerde Berichten

Overshoot Day: Een Waarschuwing Voor De Gevolgen Van Ons Gedrag Op De Planeet
20 maart 2023